RUTA ECOLÓXICA DO MORRAZO G.R. 59
Trátase dunha ruta ecolóxica de 84 km que, cun trazado circular, percorre toda a península do Morrazo. Está considerada unha ruta de longo percorrido que adquiriu a homologación da Federación de Montañismo, co número G.R. 59, e ofrece magníficas vistas panorámicas, fervenzas, fermosos areais, restos de culturas prerrománicas, arte barroca e espazos naturais protexidos.
A ruta iníciase no lago de Castiñeiras e continua por Sobreira, A Fraga, Ermelo, A Portela, Nerga, cabo Home, Donón, Hío, Aldán, Bon, cabo Udra, Bueu, Ermelo, Pastoriza e Marín ata chegar de novo ao lago de Castiñeiras.
A súa dificultade é media, xa que conta con importantes desniveis en tramos de longas distancias e a ruta pasa continuamente da montaña á praia.
Pártese do lago de Castiñeiras situado nos montes do Morrazo e delimitado polos picos de Monte Faro de Domaio, cabo Home e Cotorredondo (de 530 a 624 m) desde onde se divisan unhas espléndidas vistas tanto da ría de Vigo como de Pontevedra que configuran a península do Morrazo.
Ao longo da ruta pódese gozar dun gran número de miradoiros, sobre todo nos primeiros quilómetros nos cales tamén atopamos o río da Fraga, con numerosas fervenzas e pozas ao longo da súa canle así como varios muíños restaurados.
Unha vez que deixamos atrás os areais de Liméns, Nerga e Barra, dunha calidade excelente para o baño, a ruta intérnase na Costa da Vela, a tan só 2,5 km das illas Cíes, desde onde se pode contemplar un dos solpores máis belos e unhas espléndidas panorámicas. Preto de Donón, o monte O Facho, que en tempos acolleu asentamentos castrexos galaico-romanos, é unha perfecta atalaia para admirar a abrupta beleza desta costa de acantilados rochosos. En Hío, hai que desviarse ata a igrexa románica de San Andrés en cuxo adro se atopa o cruceiro barroco máis famoso de Galicia, moi decorado e construído dun único bloque de pedra.
Seguindo a costa alcánzase cabo Udra, un espazo natural protexido do mesmo xeito que a Costa da Vela. O ascenso pola ladeira do monte Ermelo ofrece de novo unhas impresionantes panorámicas das Rías Baixas e xa nos últimos tramos temos a posibilidade de contemplar algún dos muíños restaurados que podemos atopar no curso do río Loira.
A Ruta do Río da Fraga – cun percorrido total de 6 quilómetros e de dificultade media – presenta unha orografía moi variada situada nunha orixinal contorna, onde conviven o antigo co moderno e dispón dunha tupida rede de camiños e carreiros que lle permiten a quen o percorre descubrir espazos únicos, con amplas zonas de interese tanto ecolóxico como cultural e de gran riqueza paisaxística.
As e os partidarios dun tempo libre alternativo ao tradicional de sol e praia teñen a posibilidade de practicar o deporte do sendeirismo. Poderemos gozar aquí dunha das zonas de maior riqueza ecolóxica da comarca cos mellores bosques caducifolios atlánticos que se conservan en toda a zona. Trátase dun ecosistema de extraordinaria beleza, no que o carballo se erixe como unha especie arbórea dominante.
O percorrido arrinca na praia da Xunqueira, onde desemboca o principal protagonista que lle dá nome a esta ruta. O carreiro discorre paralelo á marxe do río en todo o seu traxecto. A medida que ascendemos poderemos observar distintas especies forestais (identificadas con carteis) que lle proporcionan gran riqueza e extraordinaria beleza ao conxunto. Tamén poderemos facer un alto no camiño e visitar algún dos muíños restaurados polo Concello de Moaña que atopamos ao longo do seu curso, testemuñas e protagonistas do estilo de vida dos nosos antepasados.
A medio camiño no ascenso temos tres opcións: desviarnos da ruta e achegarnos ata o complexo deportivo e de lecer A Talangreira do Beque, onde poderemos realizar distintas actividades recreativas ou ben descansar; afastarse un pouco do carreiro e subir ata o miradoiro da Fraga desde o que se divisa parte da vila, ademais dunhas fermosas vistas á ría de Vigo; ou optar por seguir o curso do río ata chegar ás magníficas fervenzas que alcanzan o seu maior esplendor no inverno.
O Sendeiro de Rial da Arca e unha ruta lineal, de dificultade baixa duns 2,4 quilómetros de percorrido, que durante moito tempo foi vía de comunicación utilizada entre o centro neurálxico da localidade e os barrios altos máis próximos a San Martiño onde se realizaban actividades de cultivo, moenda e lavado tradicional. A veciñanza de Rial da Arca, xunto co Concello de Moaña, organizouse para recuperar e destacar a importancia da contorna arredor desta senda e da súa historia para pór en valor esta ruta que antigamente era nexo de unión co centro da vila. O paseo segue o curso do rego de Rial da Arca, entre a igrexa do Carme, no centro da vila de Moaña, e a estrada PO-313 Marín-Moaña en Sanchelán. O percorrido comeza na actual praza do Concello onde se encontra a oficina de Turismo de Moaña e durante o transcurso do itinerario pódense gozar dunha abundante vexetación da ribeira, de pequenas fervenzas e elementos de valor patrimonial e etnográficos como son varios muíños, pontes, dous lavadoiros e dúas fontes.
- RUTA DO RÍO DA FREIXA E DA MIÑOUBA
Trátase dunha ruta que sorprende polo súa contorna natural malia desenvolverse nunha zona de proximidade ao núcleo parroquial tradicional. A ruta duns 7 quilómetros aproximados é de dificultade moderada, transcorre entre o río da Freixa e da Miñouba na parroquia de Domaio. O seu primeiro tramo comeza ao lado la praia do Almacén e transcorre pola enseada do Mouro nunha Zona de Especial Conservación pertencente á Rede Natura 2000, paraíso de moitas especies de aves acuáticas. Durante o ascenso ata as inmediacións do campo de golf, é parada obrigatoria a igrexa de San Pedro de Domaio co seu retablo barroco e o souto das Camelias. Tratase dun espazo rehabilitado pola iniciativa da Asociación de mulleres Poza da Moura, en colaboración co Concello e a Comunidade de Montes de Domaio, onde se encontran máis de 100 especies diferentes de camelias, as cales son protagonistas da exposición anual que se realiza no mes de xaneiro.
No transcurso do sendeiro podemos encontrar máis de 14 muíños en diferentes estados de conservación que son fiel reflexo do desenvolvemento demográfico, económico e social da parroquia, o característico bosque de ribeira que acompaña as augas frías e cristalinas dos ríos e diversas fervenzas entre as que destaca pola súa beleza A Poza da Moura, protagonista de lendas pagás de referencias románticas.
Seguindo o transcurso do sendeiro chegamos ao miradoiro Enseada de San Simón, onde degustamos da panorámica da ría de Vigo, do castro de Montealegre e da ponte de Rande.
